Nieuwe functionele waarden : koolstofbinding, mineralenhuishouding en fijnstofafvang
Koolstofbinding
Het belang van bossen bij het vastleggen van koolstof is al lang bekend. Al de koolstof die in hout zit, zit dus niet als CO2 in de lucht. Hoe meer permanent bos er is, hoe meer koolstof er blijvend wordt vastgelegd. Daar sluit natuurvolgend bosbeheer dus perfect bij aan.
Minder bekend is dat in de bosbodem nog meer koolstof is opgeslagen dan in de bomen, wel bijna twee keer zoveel. Doordat natuurvolgende bos de bosbodem beschermt, is de koolstofopslag daarin veilig gesteld.
Dit in tegenstelling tot traditioneel bosbeheer waarbij de bodem wordt bewerkt om jonge bomen op te laten ontkiemen, en waardoor veel van de in de bodem opgeslagen koolstof vrijgemaakt wordt en weer in de lucht verdwijnt.
Mineralenhuishouding
De meeste bossen in Nederland groeien op zandgrond. Die gronden zijn arm aan mineralen. De verweringscapaciteit er van is ook laag: er worden maar heel langzaam mineralen vrijgemaakt van het moedermateriaal. Ook het gehalte aan organische stof, en daarmee het vochthoudend vermogen is beperkt. Daardoor zijn zandbodems niet erg vruchtbaar.
De huidige hoge depositie van stikstof versnelt ook nog eens de uitspoeling van de schaarse mineralen. Dat gaat de groei van bomen steeds meer belemmeren. Natuurlijk moet er hard aan gewerkt worden om de depositie te verminderen, maar dat ligt buiten de directe macht van de bosbeheerder.
Wat de bosbeheerder wél kan doen, is er voor zorgen dat de mineralenhuishouding optimaal blijft of zelfs verbetert. De belangrijkste maatregelen daarvoor zijn:
1. het beschermen van de bodem (vooral geen kaalkap en/of bodembewerking toepassen want dat leidt tot versnelde mineralisatie en uitspoeling) en
2. het aandeel loofbomen laten toenemen. Bladeren hebben een gunstiger effect op bodemleven en daarmee bodemontwikkeling dan dennennaalden.
Natuurvolgend beheer zorgt perfect voor die maatregelen.
Fijnstof-afvang
Bos krijgt ook steeds meer betekenis bij het afvangen van fijnstof uit de lucht. Dat deed bos natuurlijk altijd al, maar doordat natuurvolgend bos veel structuurrijker is dan de traditionele houtakkers, werk het veel beter als filter.
